Często się mawia o bieganiu jako nie pokonywaniu innych, lecz samego siebie. Startując w rożnego rodzaju zawodach nie jest ważne, które miejsce zająłeś, ale czy zrobiłeś postęp względem samego siebie z przeszłości. Pokonywanie siebie, swoich barier szczególnie jest widoczne w biegach przełajowych. W tym artykule dowiesz się, co to jest bieg przełajowy oraz na które biegi przełajowe w Polsce warto zwrócić uwagę.
Ostatnimi laty, gdy biegi stały się bardzo popularne, coraz więcej z nich zaczęto organizować w naturalnym terenie. Ma to swoje uzasadnienie związane z ułatwieniami logistycznymi. Biegi uliczne wymagają więcej zachodu i zezwoleń ze strony organizatorów, wynikających chociażby ze zmian w organizacji ruchu w miastach. Dlatego biegi przełajowe są łatwiejsze i tańsze w organizacji.
Bieg przełajowy jest bardzo podobny do crossu, o którym pisałem tutaj. Jedyną ale znaczną różnicą jest trasa biegu przełajowego. Celowo wiedzie ona przez różnego rodzaju naturalne przeszkody. Takimi przeszkodami mogą być powalone konary drzew, grząski grunt, kamieniste podłoże, wysoka trawa, brak wydeptanych ścieżek. Na ogół czym więcej różnego rodzaju przeszkód, czym bardziej urozmaicony teren, czym mniej przyjazne dla biegacza środowisko, tym bieg przełajowy ma większą rangę.
Ostatnio zauważyłem wypieranie terminu bieg przełajowy, na rzecz terminu trail. Pierwotnie bieg przełajowy był organizowany na dystansach do kilku kilometrów. Obecnie biegi takie mają charakter biegów ultra, gdzie tempo schodzi na drugi plan – na rzecz wytrzymałości. W dodatku trail jest terminem bardziej chwytliwym poprzez krótszą, a co za tym idzie bardziej przyswajalną dla ucha nazwę. Tak czy inaczej, obecnie możemy oba terminy stosować zamiennie.
Bieg przełajowy – na co zwrócić uwagę? Jak się przygotować?
Oczywiście do takiego biegu trzeba być odpowiednio przygotowanym nie tylko kondycyjnie, ale głównie pod względem butów. W głównej mierze należy dobrać te z agresywnym bieżnikiem, dla najlepszej kontroli kroków podczas biegu przez śliski, niepewny teren. Ważne, aby taki but miał wzmocniony czub dla lepszej ochrony palców przed urazami o kamienie, konary i korzenie.
Buty takie powinny również chronić staw skokowy, aby nie doprosić do jego skręcenia podczas przeprawy przez nierówności.
Jeśli będziemy biegać w śniegu lub bardzo drobno-kamienistym podłożu warto rozważyć stuptuty, aby żadne obce ciała jak śnieg czy kamienie nie przedostały się do wnętrza obuwia. Nie tylko bardzo utrudniłoby to bieg, ale mogłoby doprowadzić nawet do kontuzji.
Jeśli chodzi o pozostałe części garderoby, można rozważyć ich nieprzemakalność, jeśli startujemy w deszczu. Na pewno warto mieć na sobie materiały syntetyczne z dość śliskiego materiału, aby wszelkie owady jak kleszcze czy pająki nie zaczepiły się o materiał, tylko ześlizgiwały się.
Duża część biegów przełajowych przerodziła się w biegi ultra, mierzące do stu kilometrów. Cieszą się one dość dużym zainteresowaniem, stąd ich liczba wciąż wzrasta. Takie bieganie wymaga już specyficznego ekwipunku. Dobry, nieprzemakalny plecak, w którym oprócz wody i pożywienia znajdziemy produkty pierwszej pomocy takie jak bandaże czy plastry na wypadek skaleczeń czy odcisków. Dobrym pomysłem są zapasowe skarpety czy nawet buty, jeśli trasa jest mocno podmokła i długa.
Nie muszę chyba nikogo przekonywać, że do biegów przełajowych należy się również odpowiednio przygotować pod względem siłowym. W takich biegach najistotniejsze są silne nogi.
Podczas treningu przygotowawczego do biegów przełajowych wykorzystaj ten zestaw ćwiczeń
Biegi przełajowe w Polsce
Poniżej wykaz kilku ciekawych imprez z cyklu biegów przełajowych organizowanych na terenie Polski:
City Trail
CITY TRAIL to cykl 5-kilometrowych biegów przełajowych. Zawody organizowane są w 10 miastach:
- Warszawa
- Bydgoszcz
- Olsztyn
- Gdańsk
- Poznań
- Szczecin
- Lublin
- Łódź
- Wrocław
- Katowice
Formuła zawodów obejmuje biegi przełajowe o kategorii łatwych technicznie. Oznacza to, że na trasie poza naturalnym trenerem takim jak ścieżki leśne nie doświadczymy dodatkowych trudności w postaci przeszkód.
W każdej z 10 lokalizacji organizowanych jest po pięć biegów. Do klasyfikacji generalnej zliczany jest sumaryczny czas ze wszystkich zawodów. Wygrywa osoba z najlepszym rezultatem (najkrótszym czasem).
Ultra Trail Gorce
Ultra Trail Gorce to ekstremalne bieganie przełajowe dla najbardziej wytrwałych. Co prawda w skład imprezy wchodzi 5 niezależnych od siebie biegów o różnej skali trudności, jednak co wyróżnia tę imprezę, to główny dystans. Jest nim ponad stukilometrowa biegowa górska trasa. Po drodze mamy do pokonania kilka szczytów, sięgających ponad 1000 m n.p.m.
Kolejne biegi, niewiele łatwiejsze, 84 km czy 48 są zaliczane również do kategorii ultramaratonów. Dla mniej zaawansowanych osób organizatorzy przygotowali „na rozgrzewkę” dwa dystanse: na 20 i 12 km. W każdym z tych biegów będzie trzeba zmierzyć się z biegiem w trudnym, górzystym terenie. Nawet w najkrótszym dystansie czeka na uczestników dość pokaźne wzniesienie.
Wszystkie trasy spełniają wymagania międzynarodowej organizacji International Trail Running Association. Tak więc na uczestników czeka profesjonalne ultra bieganie przełajowe.
Tri City Trail
TriCity Trail składa się z trzech dystansów:
- półmaraton,
- bieg o długości 48,5 km
- ultra maraton, czyli 84-kilometrowy bieg.
Każdy z tych biegów kończy się w wejherowskim Parku Miejskim, ale starty są zlokalizowane w różnych miejscach. Półmaraton rusza na skraju lasu w Wejherowie. Trasa 48,5 km swój początek ma w Gdyni, a dystans 84 w Gdańsku. Wszystkie trasy biegną przez malownicze tereny leśne wokół Wejherowa.
Tri City Trail to także doskonała zabawa dla dzieci, poprzez zawody na krótkich dystansach, przygotowane właśnie dla najmłodszych.
Turbacz Trail
Turbacz Trail to 3 główne dystanse:
- krótki
- średni (także w wersji na 6 łap)
- ultra.
Na uwagę zasługuje formuła biegów Turbacz Trail. Dystans krótki to 10,5 kilometrowa trasa. Biegacze muszą wyposażyć się w czołówki, gdyż jest to bieg bieg nocny, co niewątpliwie stanowi dodatkową atrakcję. Bieg średni to półmaraton, a zawody ultra rozgrywane są na dystansie 47,7 km.
Poza tymi trzema dystansami, rozgrywane są trzy atrakcyjne biegi. Turbaczowe Love jest biegiem dla par na dystansie nieco ponad 6 km.
Ciekawym pomysłem jest drugi z biegów dodatkowych. Bieg na 6 łap to półmaraton przeznaczony dla zawodników z ich czworonożnymi pupilami.
Ostatnia atrakcja Turbacz Trail to bieg na dystansie 1 km dla dzieci.
Jak sama nazwa wskazuje, wszystkie biegi odbywają się wokół szczytu Turbacz, położonego niedaleko Nowego Targu, na wysokości 1310 m n.p.m.
Zamczyska Winter Trail
Zamczyska Winter Trail to biegi na trzech dystansach:
- 4 km
- 10 km
- półmaraton.
Są to biegi o charakterze biegu górskiego, których trasa przebiega nieoznakowanymi jak i oznakowanymi szlakami turystycznymi. Biegi odbywają się nieopodal Rymanowa Zdroju, położonego w pobliżu Sanoka.
Zamczyska Winter Trail to biegi zimowe, okalające lokalny szczyt Zamczyska (564 m n.p.m.).
Bison Ultra Trail
Bogactwo przyrody i krajobrazu, a do tego niezwykła historia, tradycja i różnorodność etniczno-kulturowa zaklęta w puszczańskich wsiach, przydrożnych kapliczkach i „świętych sosnach”, czyni tą imprezę biegową wyjątkową. To właśnie tutaj możesz wziąć udział aż w 5 biegach wśród Puszczy Knyszyńskiej:
- 1. Bison Trail 16
- 2. Bison Trail 35
- 3. Bison Ultra Trail 50
- 4. Bison Ultra Trail 70
- 5. Bison Ultra Trail 100.
Poza tym organizatorzy przygotowali rozrywkę dla najmłodszych. Bison Trail Kids – czyli leśne harce dla najmłodszych, są rozgrywane na trzech dystansach: od 100 m do 2 km.
Perły Małopolski
Perły Małopolski to cykl biegów przełajowych, odbywających się w czterech miejscowościach:
Wapienne – biegi w Magurskim Parku Narodowym na trzech dystansach 6.5 km, 15.5 km oraz 25 km
Skała – biegi w Ojcowskim Parku Narodowym na trzech dystansach 6 km, 13.7 km, 20.6 km
Szczawnica – biegi górskie na dystansach 5.6 km, 11 km, 21 km
Rabka Zdrój – biegi górskie na dystansach 7.5 km, 14.1 km, 20.1 km.
4RestRun
4RestRun to bieg po malowniczych ścieżkach Puszczy Niepołomickiej. Jak przystało na bieg przełajowy – daleko od hałasu, smogu i twardej nawierzchni.
4RestRun to biegi na dystansach 5 i 10 km.
Bieg Rzeźnika
W zestawieniu nie mogło zabraknąć najbardziej wymagającej imprezy biegowej w Polsce. Bieg Rzeźnika, a właściwie Festiwal Biegu Rzeźnika to sześć biegów po bieszczadzkich pasmach górskich. Są to najwyższej rangi biegi w Polsce, głównie dzięki dystansom, jakie należy pokonać. Cieszą się one dość dużą popularnością. W szczególności Rzeźnicki Szlem, którego pokonanie jest sporym wyczynem. To 190 km. W skład Rzeźnickiego Szlema wchodzą: Maraton Rzeźnika, Rzeźnik Ultra oraz Rzeźniczek.
Wykaz biegów poniżej:
- Maraton Rzeźnika – 52 km i ok. 2250 m przewyższeń
- Rzeźnik Ultra – 104 km i ok. 5382 m przewyższeń
- Bieg Rzeźnika + Bieg Rzeźnika Hardcore – 80 km + 25 km.
- Rzeźniczek – 28 km
- Dycha na Jeleni Skok – 11 km
- Rzeźnicki Szlem – 190 km i 7800 m przewyższeń.
Tak naprawdę poza dystansem o trudności biegów stanowią ogromne przewyższenia. W przypadku Rzeźnika Ultra jest to ponad 5300 m, a w przypadku Rzeźnickiego Szlema aż 7800 m.
BBL
BiegamBoLubię – BBL LASY to aktywność biegowa składająca się z cykli 4 biegów w formule Grand Prix. Uczestnicy mogą wziąć udział w czterech biegach w formule Grand Prix, każdy w innej porze roku.
Do wyboru są dwa dystanse: na 5 i 10 kilometrów.
Wszystkie starty odbywają się na terenie Nadleśnictwa Chojnów, na terenie rezerwatu „Zimne Doły” – zaledwie 20 kilometrów od centrum Warszawy.
