Jak biegać i się nie męczyć

Jeszcze sto lal temu sądzono, że jedynie wydolność aerobowa odpowiada za poziom wytrzymałości podczas wysiłku. Czym więcej tlenu jesteś w stanie zaczerpnąć, a Twój organizm przerobić, tym szybciej i dłużej jesteś w stanie biec. Inaczej mówiąc jedynie poziom wytrenowania miał decyować jak dugo możesz biegać i się nie męczyć. Dopiero później zaczęto domniemać jakoby zmęczenie i związany z nim dyskomfort miał swoje podłoże w mózgu. Wnioski takie wyciągnięto po tym jak w jednym z badań podzielono ochotników na dwie grupy. Jedna miała określony dystans do przebiegnięcia, druga natomiast biegła nie wiedząc kiedy bieg się zakończy. Mimo, że dystans, prędkość i wytrenowanie zawodników było na tym samym poziomie, łatwo się domyśleć komu przypisywała większa motywacja dobiegnięcia do mety. A co się z tym wiąże większa tolerancja na ból i zmęczenie.

Mózg jako podłoże zmęczenia

Od tego momentu zaczęto poważnie uznawać, że granice ludzkiej wytrzymałości nie leżą wyłącznie w możliwościach fizjologicznych organizmu. Dużo w tej kwestii ma do powiedzenia mózg. Tym bardziej skłaniano się do tej teorii im bardziej zauważano, że biegacz nie mogący kontynuować dalej wysiłku, rzadko znajduje się neurologicznie w tym samym stanie wyczerpania, co podczas poprzednich biegów zakończnych z powodu zmęczenia. Inaczej mówiąc chęć, lub trafniej barak chęci na kontynuowanie wysiłku fizycznego nie jest jednoznacznie powiązana z możliwościami fizycznymi. Tutaj kluczową rolę odgrywa coś jeszcze. Dzisiaj dla nas może wydawać się to oczywiste. Dla wielu z nas większym problemem jest długość biegu aniżeli szybkość. Bardziej męczą nas długie i mozolne biegi niż krótkie będące bardzo szybkie.

Potwierdziło to badanie w którym poproszono ochotników, o jak najdłuższe utrzymanie napięcia mięśni łydki. Każdy z uczestników musiał utrzymać przez określony czas napięcie kolejno 25%, 50% i 75% maksymalnej siły. Oczywiście uczestnicy najdłużej utrzymywali napięcia o najmniejszej intensywności. Jednak to, co zakoszyło badaczy to spadek siły po badaniu. Po teście o najniższej intensywności, siła ponownego napięcia łydki spadła o 11% podczas gdy, przy po próbie 75%, siła nie zmieniła się w ogóle. Nauowcy wywnioskowali, że niska, ale długotrwała intensywność dużo bardziej angażuje mózg i to jego zmęczenie jest przyczyną zmniejszenia maksymalnych możliwości. Wcześniejsze badania dowiodły również jakoby regularne powtarzanie tych samych nudnych lub niewygodnych czynności podnosi adaptację na ból psychiczny.

Co się dzieje w głowie podczas zmęczenia

Powiązanie ze sobą tych badań daje jasną odpowiedź na pytanie jak biegać i się nie męczyć. Regularne biegi o niskiej intensywności, trwające wystarczająco długo wzmacniają fragment mózgu odpowiedzialny za odczucie zmęczenia. Natomiast krótkie i szybkie biegi nie działają pobudzająco na ten sam fragnet tj. wzmacnianie wyspy oraz płata skroniowego mózgu – obszarów odpowiedzialnych za stany emocjonalne w skrajnych sytuacjach jak głębokie zmęczenie fizyczne. Podczas długich i spokojnych wybiegań wzmacniany jest również tylny zakręt obręczy odpowiedzialny za podejmowanie trudnych decyzji podczas sprzecznych odczuć (chęć kontynuwania biegu przy jednoczesnej chęci z jego rezygnacji z powodu zmęczenia). Czym silniejsze stają się te obszary tym wolniej narasta proces zmęczenia u biegacza. Co najważniejsze to nie intensywność, a odpowiednie stymulowanie mózgu poprzez długotrwałe skupienie się na tej samej czynności podnosi odporność na zmęczenie. Tym samym jesteśmy w stanie biegać dłużej i się nie męczyć.

Plan jak biegać i się nie męczyć

Poniższy plan ma oswić Twój mózg ze zmęczeniem. Stopniowe zwiększanie dystansu pomaga niwelować uczucie zmęczenia mentalnego. Przyzwyczajamy nasze ciało oraz mózg do coraz większego obciążenia nie dając mu sygnału, że faktycznie obciążenie wzrasta. W ten sposób mózg uczy się biegać i się nie męczyć.